Woonzorgproject Bellegem

Concept
Dicht aansluitend bij de dorpskern van Bellegem wordt een glooiend braakliggend terrein bestemd voor het bouwen van een nieuw woonzorgcentrum met 96 woongelegenheden, 24 sociale flats en een buurtcentrum. Het stedenbouwkundig concept gaat uit van een maximale inpassing van het project in de buurt. Het kiest voor een directe interactie met de nabijgelegen school, voor een nieuwe verbindingsweg voor voetgangers en fietsers en voor de integratie van een nieuw buurtcentrum.

Het stedenbouwkundig plan wordt opgebouwd rond een centraal plein dat de motor en draaischijf van de woonzorgsite wordt. Het plein heeft een openbaar karakter; het biedt ruimte aan activiteiten die het dorpsleven ondersteunen en activeren. Het biedt niet alleen een grote meerwaarde voor de bewoners, bezoekers en personeel, maar ook voor de omwonenden. Het kan een trefpunt worden voor sociale contacten, waar alle geledingen in de lokale samenleving elkaar kunnen vinden. Het buurtcentrum en de cafetaria van het woonzorgcentrum krijgen er beide een zichtlocatie en zullen het publieke karakter ervan nog versterken.

Het project probeert maximaal tegemoet te komen aan de verzuchtingen in de nabije omgeving. Zo worden er onder andere een 50-tal openbare parkeerplaatsen aangelegd die de parkeerdruk in de omgeving zullen verlichten en die ook kunnen ingezet worden voor de buurtbewoners. Ook de verkeersveiligheid en een aantal verkeerstechnische aspecten n.a.v. de nieuwe ontsluiting krijgen bijzondere aandacht.

Duurzame inplanting
Een duurzaam en energiezuinig project start met een correcte en logische inplanting. Rekening houdend met het sterk hellende terrein en de zonnewarmtewinsten worden de gebouwen noord-zuid georiënteerd en parallel op de helling. Dit zorgt ervoor dat het comfortniveau van het gebouw op een uitstekende manier kan geregeld en beheerst worden. Het woonzorgcentrum met zijn drie bouwlagen herbergt het omvangrijkste programma en heeft de grootste oppervlakte. Het wordt op de hoogste flank van het terrein ingepast, aansluitend bij achterkant van de bebouwing aan de hoofdstraat.

De volledig autovrije centrale groene plein vormt een natuurlijke en toegankelijke route doorheen het terrein. Het volgt de hoogtelijnen en maakt via een doorlopende ondergrondse bouwlaag de functionele verbinding tussen de verschillende zones en gebouwen. In dit kelderniveau zijn een 50-tal parkeerplaatsen ondergebracht voor personeel en bewoners. De toegangen tot de parkings bevinden zich op de 2 uiteinden van het terrein. 0ok bestelwagens en ziekenwagens zullen gebruik maken van deze logistieke bouwlaag, zodat de infrastructurele impact op de omgeving tot een minimum wordt beperkt.

Architectuur op mensenmaat
De architectuur doet er alles aan om het zorgcentrum niet te laten over komen als een groot gebouwencomplex in een dorp met een overwegend kleinschalige residentiële korrel. Het programma laat toe om hierop op verschillende manieren in te spelen. Toch blijft het een feit dat een zorgcentrum van een bepaalde omvang (bepaald door economische, sociale en administratieve motieven) niet vergelijkbaar is met bvb. de schaal van private woningen. In het architecturaal concept komen elementen aan bod die garanties bieden op een ‘menselijke schaal’, zonder zich te beperken tot het louter meetbare (aantal bouwlagen, bouwdiepte, aanzet op het maaiveld…). Het woonzorgcentrum en de sociale flats willen zich inpassen in hun directe omgeving en vooral niet als één groot volume overkomen. Daartoe wordt gebruik gemaakt van verschillende herkenbare concepten. Zo refereert de architectuur van het woonzorgcentrum bvb. naar een typische dorpsstraat. Het geheel wordt opgedeeld in volumes van 8 kamers, wat groter is dan een doorsnee dorpswoning, maar evenzeer zorgt voor herkenbaarheid en mogelijkheden biedt voor het benadrukken van een eigen identiteit. De typologie van de ‘woonhuizen’ is letterlijk zichtbaar in het plan en de gevels. Men zal er werken volgens het zorgprincipe van ‘kleinschalig genormaliseerd wonen’: in kleine groepen bewoners, in clusters of een soort ‘huishouden’, elk met een eigen kook- en leefruimte.

De sociale flats aan de zuidkant van het terrein worden samengebracht in twee kleinere volumes, naar analogie met de woningtypologie in de omgeving. Deze twee bouwvolumes hebben 3 bouwlagen (en een beperkte vierde bouwlaag). Alle flats zijn uitgerust voor mensen met een beperking en geconcipieerd volgens het principe van ‘levenslang wonen’.

Hoge ambities op vlak van duurzaamheid
De ambities liggen hoog op vlak van duurzaam en energiezuinig bouwen. Het algemeen E-peil (dat verwijst naar het energieverbruik afhankelijk van het bouwconcept) zal er beneden E-40 liggen. De gebouwen zijn juist ingeplant, zijn zeer compact en hebben een voorbeeldig geïsoleerde schil. Duurzame energietechnieken zullen worden ingebracht in functie van de technische en financiële haalbaarheid.